Lie f desverdriet.info

 

Trouw
15 augustus 2009

Valse Liefde - de noodzaak van een relatierechter
door Roel van Duijn

Waarom toch kan uitbuiting onder het mom van liefde zo moeilijk berecht worden?Er is een uitzondering. “Lady Astrid”, een 72-jarige schoonheid, is in 2003
veroordeeld omdat zij, onder het vrolijke voorwendsel dat zij met hem zou gaan
trouwen, een rijke zakenman tot op het bot had uitgekleed. Lady Astrid had het dan
ook bont gemaakt. Miljoenen had zij buit gemaakt. En ook in deze zaak
concludeerde de Hoge raad uiteindelijk dat het bewijs niet overtuigend geleverd
was. Recenter is een zaak in Zwolle, waarbij een vrouw wel veroordeeld werd nadat
ze een contactadvertentie had geplaatst en een man vervolgens diverse malen geld
afhandig maakte.
Er zijn, tot mijn schrik,echter veel schrijnende gevallen van eenzijdige
bevoordeling die zelfs nooit voor de rechter komen.
Zij die oprecht liefhebben, veronderstellen maar al te vaak dat de gevoelens van de
ander even onvoorwaardelijk zijn als de hunne. Therapeutisch contact met lijders
aan liefdesverdriet hebben mijzelf snel geleerd hoe gevaarlijk deze verleidelijke
droom is. Door de jaren heen ben ik gaan bijhouden hoeveel slachtoffers van
relaties, die gekenmerkt waren door profijt van één kant, er bij me aangeklopt
hebben. Het werd een verbijsterend lange lijst. Van slachtoffers, die door een
knakkende aanval op hun vertrouwen soms besluiten om nooit meer een relatie aan
te gaan.

Je hoeft geen Lady Astrid te zijn om de verblinde partner zwaar te grazen te nemen. Het hoeft niet om miljoenen te gaan. Profijtrelaties - zo noem ik ze - kunnen
ook gericht zijn op eenzijdige emotionele bevrediging, zonder klinkende
munt.
Waarom zijn dergelijke, fnuikende neprelaties niet ook rijp voor een rechter?
Ik geef twee voorbeelden. Het een van huwelijkszwendel, het ander van
relatiefraude. (In deze voorbeelden zijn de namen en omstandigheden veranderd.
De daders zijn toevallig in beide gevallen vrouwen, maar dat is zeker niet
representatief.)

1. Een week nadat zijn vrouw Tatjana haar Nederlandse paspoort in ontvangst
genomen heeft opent Hans, een Larense oogarts, de deur van zijn villa aan de heide
en weet niet wat hij ziet.
De huiskamer is halfleeg. In de slaapkamer zijn haar klerenkasten leeggehaald. Hij
vindt een briefje waarop staat: Als er geen liefde meer is moeten we stoppen.
Tatjana. Hij voelt zijn bloed prikken en zijn handen verfrommelen het papier.
Zij, 23 jaar jonger dan hij, heeft vier jaar bij hem gewoond. Al die jaren heeft zij
van zijn geld geleefd, in de PC Hooft gewinkeld, gestudeerd en gereisd.
Hij wilde graag met haar lange, jonge benen gezien worden. Haar roze lippen
citeerden Poesjkin. Hans hield van haar , intens en lang. Tatjana heeft er rijkelijk
van geprofiteerd .

Het volgende voorbeeld laat zien dat profijtrelaties behalve geld, ook een ander
soort buit in het vizier kunnen hebben.

2. Simon, stuurman en vrijgezel, raakt na jaren weer in contact met Agnes, een
vroegere vriendin.
Nu is zij 39. Zij klaagt erover dat zij niet zwanger kan worden van haar vriend. En
dat zij hevig naar een kind verlangt, nu zij dit nog kan krijgen. Simon gloeit van
bereidheid haar te helpen. Hij wil, behalve een vrouw, ook een kind.
Agnes komt bij hem op bezoek en zegt dat zij verliefd op hem is geworden. Zij
duiken het nest in en een paar weken later zegt haar Pre-dictor dat zij zwanger is.
Maar haar enthousiasme voor Simon bekoelt. Ze is geïrriteerd en een maand later
sms-t zij dat zij niet meer verliefd is. Ze wil nog wel vriendschappelijk contact. Hij
is ongelukkig, zij biedt hem nu en dan strohalmen van hoop.
Als het kind eenmaal geboren stelt zij zich op het standpunt dat hij het kind slechts
sporadisch mag ontmoeten. Het is van háár.

In beide gevallen waren de slachtoffers ten einde raad.
Oogarts Hans beeldde zich in dat Paspoort Tatjana geestesziek was geworden,
bevangen door een plotselinge, traumatische angst. Dat zij in de waan verkeerde dat
haar man door de duivel bezeten was en dat zij hem daarom op een afstand moest
houden. Hans bleef haar bellen en op haar nieuwe adres opzoeken. Soms vond zij
dit prettig. Had zij een nieuwe vriend?
Nee, antwoordde Tatjana. Maar toen hij eens onaangekondigd langs kwam
ontmoette hij op de trap naar haar zolderappartement de huisbaas, die hem toeblafte
dat hij niet hield van “al die mannen op de trap”. Zie je dan niet dat zij alleen van je
heeft willen profiteren? vroeg ik hem. Nee, zij was ziek, hield hij vol.
Lang gaat hij vergeefs haar gangen na en vestigt hij zijn hoop op psychiaters die zijn
ex genezen kunnen. Ook daarvoor betaalt hij.
Pas twee jaar na haar vertrek, toen zij zwanger werd van een vriend van een vriend,
ging hem een licht op. En ontstak hij in heilzame woede.

Stuurman Simon ging kapot van verdriet.
Agnes wierp hem nu en dan een hoopvol stemmend e-mailtje toe. Simon heeft mijn
boek gelezen over vrouwen die, zoals leeuwinnen ook doen, tijdens de
zwangerschap hun man verstoten. Hij klampte zich vast aan de theorie dat dit een
pre-natale depressie is, die op de man afgereageerd wordt. Hij bood haar financiële
steun. Hij kocht een super-de-luxe kinderwagen en bracht de kinderkamer in haar
huis op orde. Timmerde en schilderde en bleef hopen dat wanneer HUN kind
geboren wordt, alles weer goed komen zal. Er was, beweerde hij, immers maar één
natuurlijk vader en die andere vrienden van haar konden daar nooit tegen op. Maar
ik moest hem bijna dagelijks steun bieden, als hij gek van verdriet en wanhoop
werd.
Toen het kind geboren was, verordonneerde zij dat hij het kind slechts sporadisch
mocht ontmoeten.
Stuurman Simon werd nu eindelijk goed kwaad en bedreigde haar met een proces.
Uiteindelijk kwam er, na juridische strijd, een omgangsregeling met het kind. Maar
naar de vrouw op wie hij zo dol was kon hij fluiten.
Beide minnaars, zowel Hans als Simon, hebben zich eerst vast aangeklampt aan de
strohalm dat hun geliefde ziek was. Pas daarna de woede, het verdriet en de
aanvaarding van het verlies.

Zowel Tatjana, de paspoortzwendelaarster, als Agnes, de zaadroofster, hebben
getriomfeerd.
Paspoort Tatjana heeft vier jaar op Hans’ kosten op de Larense heide gewoond,
gestudeerd en voor haar garderobe nieuwe kasten moeten aanschaffen. Zelfs na haar onaangekondigde bliksemverhuizing heeft zij hem nog een flink bedrag ontfutseld.
Zaad-Agnes heeft dan toch nog gekregen waarvoor zij, in haar vorige relatie, Zowel Paspoort Tatjana als Zaad Agnes zijn in mijn ogen daders, niet minder dan
Lady Astrid.
Ze zijn de roofdieren van de valse romantiek. Met een verliefd masker op hebben
zij hun slag geslagen.

Het gaat in de zaak Paspoort Tatjana om een misdaad die nu niet als
huwelijkszwendel wordt veroordeeld. Feitelijke list en bedrog en het “aannemen
van een valse hoedanigheid” (waarvan art. 326 Sr rept) kunnen heel moeilijk
worden aangetoond. Als Hans haar voor de rechter gebracht zou hebben was zij
weggekomen met het slappe argument dat gevoelens nu eenmaal veranderlijk zijn.
Toch ligt het geheel er zo dik bovenop dat wel degelijk huwelijkszwendel is. Geen
miljoenen euro’s die achterover gedrukt zijn, maar een allengs opgesoupeerde, hoge
som. En vooral zwaar hartzeer bij het slachtoffer.
Zelfs na de twee treurende jaren na Tatjana’s vertrek was Hans’ illusoire liefde niet
voorbij. Omdat de zwendel zijn bevattingsvermogen te boven ging. In zijn blinde
liefde kon hij het criminele karakter van zijn partner niet bevatten. Zijn emotionele
schade, als gevolg van Tatjana’s valse liefde, is minstens zo groot als de rijke
zakenman van Lady Astrid.
Er werd over Paspoort Tatjana gezegd dat zij als een hoer optrad. Maar dat is
volgens mij een belediging voor de prostitutie. Prostitutie is een openlijke deal: zij
speelt toneel, klant geniet. Maar Tatjana heeft Hans in de waan gebracht dat haar
lange benen echt van hem hielden. Dat maakt haar verhouding tot haar minnar en
echtgenoot in mijn ogen tot een delict.

In de zaak van Zaad Agnes ligt het anders. Hier gaat het niet om geld, maar om een
kind. Geen huwelijkszwendel, maar volgens mij wel ernstige relatiefraude. Zij tilt
hem. Niet zozeer zijn portemonnaie, maar zijn hart. Beloven dat we samen een kind
gaan maken, samen met een verliefde vrouw, en er dan alleen mee vandoor gaan:
dat heeft Simon een knauw gegeven. Ik hoor nog zijn wanhopige stem via een
satelliettelefoon vanuit de Golf van Aden om hulp roepen.

Is de valse opzet van zowel Paspoort Tatjana als Zaad Agnes bewijsbaar?
In het geval van Paspoort Tatjana lijkt me dat even gemakkelijk als dat van een
inbreker die op heterdaad betrapt wordt als hij de kluis leeg haalt. Haar achterbakse
verdwijning, prompt nadat een hand haar het Nederlands paspoort door het loket
aangereikt heeft, staat in schril contrast tot haar zoetgevooisde leven tot dit tijdstip.
In het geval van Zaad Agnes zou de verdediging het recht op verandering van
gevoelens van stal kunnen lahen. Maar er is een in het oog lopend contrast - dat
door haar bewust toedoen ontstaan is- tussen haar geluk over het kind dat zij vlak
voor het luiden van de biologische klok weggesleept heeft en dat van Simons
verstokenheid van vrouw en kind. Hij is de dupe van haar loze beloften. Zijn
emotionele schade, door haar toedoen is enorm.

Zowel Zaad Agnes als Paspoort Tatjana, de liefdesrovers, hebben hun ex zwaar
getroffen. Materieel, moreel, emotioneel.

Maar wie velt het vonnis over deze, in mijn ogen ernstige vorm van criminaliteit?
Van misbruik van vertrouwen en liefde?
Wat wij missen, vind ik, is een relatierechtbank. Waar mensen als oogarts Hans en
stuurman Simon hun ex-en kunnen aanklagen en hun recht kunnen halen. Deze
rechtbank zou een meer precies wapen moeten hebben dan het artikel in het wetboek
van strafrecht waarmee het OM huwelijks- en relatiezwendelaars nu vervolgt. Het
OM behelpt zich nu met artikel 326 Sr, dat zich richt tegen oplichting. Dat artikel is
echter ongeschikt om Paspoort Tatjana en Zaad Agnes mee te pakken. Beiden
zouden worden vrijgesproken, wanneer een Officier van Justitie hen op grond van
dit artikel zou aanklagen.
Er zou een nieuw artikel aan het wetboek van strafrecht moeten worden
toegevoegd,tegen huwelijks- en relatiezwendel.
Mijn voorstel daarvoor luidt als volgt: Hij die beoogt uit een emotionele verhouding
eenzijdig voordeel te behalen en met dit klaarblijkelijke doel onder het mom van
liefde of verliefdheid deze gevoelens bij een ander voor hem opwekt en met loze
beloftes aangaande een gemeenschappelijke toekomst aanwakkert, is strafbaar.
…. Op grond van dit artikel zou een milde rechter Paspoort Tatjana veroordelen
tot betaling van smartengeld. 400.000 euro of vier jaar gevangenisstraf lijkt mij.
Ongeveer gelijk aan haar verbruik in zes jaar.
En Zaad Agnes? Ook daar zou een gebroken hartenboete op zijn plaats zijn. Een
minder grote; laten we zeggen 100.000 euro. Omdat de advocaat van Zaad Agnes
bijvoorbeeld hormonale invloeden als verzachtende omstandigheid zou kunnen
aanvoeren.

Het zijn voorbeelden van grof liefdesmisbruik, waarvan de pijn te zwaar is om er
straffeloos aan voorbij te gaan. De aanstelling van een liefdesrechter, die een nieuw
wetsartikel in handen heeft, zou veel gevoel van onrecht kunnen wegnemen bij de
slachtoffers van huwelijks- en relatiezwendel.
Het zou het motief voor gewelddadige wraak in veel gevallen wegnemen. En het
zou voor ons allen een duidelijk norm stellen.